Ngày 6-6, Tòa án nhân dân TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai đã đưa ra xét xử vụ nguyên đơn Phạm Văn Toản (63 tuổi, ngụ TP.HCM) kiện quyết định hành chính về việc thu hồi, cưỡng chế đất của ông trái luật. Bị đơn là UBND TP Biên Hòa.
Theo đơn khởi kiện của ông Toản, năm 2002 gia đình ông mua một mảnh đất ở xã An Hòa, huyện Long Thành (nay thuộc TP Biên Hòa) với diện tích 19.673m2 và được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Ngày 15-11-2004, UBND tỉnh Đồng Nai đã ra quyết định 5530 thu hồi đất giao cho Công ty cổ phần Sơn Tiên làm khu du lịch sinh thái. Trong quá trình thu hồi đất có nhiều khuất tất, không minh bạch, tùy tiện... nên ông Toản khiếu nại đến UBND huyện Long Thành yêu cầu kiểm tra lại diện tích thu hồi.
Đang khiếu nại thì bị cưỡng chế
Dự án khu du lịch sinh thái Sơn Tiên được hình thành ra sao?
Tháng 7-2004, Công ty cổ phần Sơn Tiên có quyết định đầu tư xây dựng khu du lịch sinh thái - nuôi trồng thủy sản và bảo tồn động vật hoang dã lâm trại Sơn Tiên tại ấp Đồi Phước Khả, xã An Hòa, TP Biên Hòa với diện tích đất sử dụng gần 380ha, tổng mức đầu tư trên 971 tỉ đồng. Nguồn vốn đầu tư do các cổ đông của công ty này góp vốn và nguồn do công ty huy động vốn tín dụng. Ngày 15-11-2004, UBND tỉnh Đồng Nai đã có quyết định thu hồi 373,62ha giao cho Công ty cổ phần Sơn Tiên. Từ đây nhiều vụ khiếu nại đất đai xảy ra và có bảy người bị bắt ngồi tù do “chống người thi hành công vụ”.
|
Tại tòa, ông Toản đề nghị hủy quyết định của TP Biên Hòa cưỡng chế đất của ông bởi các lý do: cưỡng chế không đúng lý do, trước khi cưỡng chế thì trình tự thu hồi đất sai luật và cũng không có quyết định thu hồi đất cá nhân khiến ông đang khiếu nại.
Luật sư Nguyễn Hoài Trung bào chữa cho ông Toản chỉ rõ nhiều luận cứ cho thấy quyết định 5530 thu hồi đất để thực hiện dự án Sơn Tiên của UBND tỉnh Đồng Nai là không phù hợp quy định pháp luật hiện hành. Quyết định này đã vận dụng sai công văn hướng dẫn của Bộ Tài nguyên - môi trường, vì công văn này chỉ hướng dẫn thu hồi đất để phục vụ các công trình lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng. Thế nhưng UBND tỉnh Đồng Nai lại vận dụng để thu hồi đất của hộ cá nhân giao cho Công ty cổ phần Sơn Tiên nhằm mục đích thương mại, kiếm lời.
Để làm rõ, luật sư Trung hỏi ông Lê Trực - phó chánh văn phòng UBND TP Biên Hòa, đại diện bị đơn: “Việc vận dụng công văn của Bộ Tài nguyên - môi trường nhưng không áp dụng nghị định 69/2009-NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật đất đai 2003 đang có hiệu lực có phải vi phạm pháp luật không?”. Ông Lê Trực trả lời: “Vi phạm pháp luật”. Luật sư Trung nói thêm: “Đại diện chính quyền đã thừa nhận sai vì công văn số 3160/BTNMT-ĐĐ ngày 28-7-2006 của Bộ Tài nguyên - môi trường không phải hướng dẫn cho UBND tỉnh Đồng Nai thu hồi đất của hộ cá nhân giao cho Công ty cổ phần Sơn Tiên nhằm mục đích thương mại, kiếm lời. Hơn nữa, thời điểm công văn trên ra đời thì quyết định 5530 ngày 15-11-2004 đã hết hiệu lực thi hành. Mặt khác, Luật đất đai 2003 có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7-2004 trước thời điểm quyết định 5530 ban hành nên thủ tục thu hồi đất phải tuân thủ đúng quy định tại điều 44 Luật đất đai 2003. Như vậy rõ ràng sai rồi”. Vì vậy, luật sư Trung đề nghị hội đồng xét xử chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, hủy quyết định áp dụng biện pháp cưỡng chế của UBND TP Biên Hòa.
Tòa khẳng định chính quyền đúng
Kết thúc phiên tòa, hội đồng xét xử đã tuyên bác yêu cầu của nguyên đơn và cho rằng quyết định cưỡng chế của UBND TP Biên Hòa là đúng pháp luật, đúng theo điều 39 Luật đất đai. Hội đồng xét xử cho rằng theo công văn hướng dẫn của Bộ Tài nguyên - môi trường, thời điểm ra quyết định thu hồi đất của UBND tỉnh Đồng Nai không phải là quyết định thu hồi đất với từng hộ cá nhân như trình bày của phía nguyên đơn nên việc vận dụng này không sai.
Vả lại, sau khi có khiếu nại của các hộ dân bị thu hồi đất, trong đó có ông Toản, thì UBND tỉnh Đồng Nai đã có công văn gửi Bộ Tài nguyên - môi trường để hỏi, và bộ cũng có phúc đáp. Theo đó, công văn của Bộ Tài nguyên - môi trường hướng dẫn đối với các dự án đầu tư có quyết định thu hồi đất trước ngày 16-11-2004, UBND cấp huyện căn cứ vào quyết định thu hồi đất đó tiếp tục việc thu hồi đất. Đồng thời bồi thường hỗ trợ, tái định cư theo phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã được UBND tỉnh Đồng Nai xét duyệt mà không phải ra quyết định thu hồi đất đối với từng hộ gia đình, cá nhân.
Thanh tra Chính phủ: Có nhiều thiếu sót
Sau khi có khiếu kiện, Thanh tra Chính phủ đã lập đoàn thanh tra. Ngày 30-6-2011, Thanh tra Chính phủ kết luận: Thủ tục giao đất chậm, chưa hoàn thành hồ sơ hợp đồng thuê đất đối với dự án. Trách nhiệm thuộc về Sở Tài nguyên - môi trường. Thủ tục đầu tư còn thiếu sót, đáng chú ý là việc thẩm tra báo cáo nghiên cứu khả thi, trình Thủ tướng Chính phủ xin phép đầu tư đối với dự án tại thời điểm đó chưa làm đúng theo quy định dự án thuộc nhóm A phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ, trách nhiệm trực tiếp thuộc về Sở Kế hoạch - đầu tư Đồng Nai là cơ quan tham mưu cho UBND tỉnh về lĩnh vực này. Vì vậy, UBND tỉnh Đồng Nai cần nghiêm túc rút kinh nghiệm và có báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
Cũng theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, theo quy định hiện hành, dự án không phải trình Thủ tướng, chủ đầu tư phải thỏa thuận với người bị thu hồi đất. Ngoài ra chủ đầu tư đã xây dựng một số hạng mục khi chưa được phép là thiếu sót trong quản lý xây dựng đô thị cần phải kịp thời chấn chỉnh. Do tiến độ bồi thường, giải phóng mặt bằng quá chậm dẫn đến dự án không triển khai được trong gần bảy năm qua.
Từ đó, Thanh tra Chính phủ kiến nghị: UBND tỉnh Đồng Nai khẩn trương khắc phục các thiếu sót, khuyết điểm, đồng thời hoàn thiện các thủ tục pháp lý của dự án theo đúng quy định pháp luật về đầu tư xây dựng và quản lý, sử dụng đất đai. Song song đó, giải quyết dứt điểm các khiếu nại, tố cáo của dân và nghiêm túc kiểm điểm những tập thể, cá nhân có liên quan. Chậm nhất trong sáu tháng dự án phải được triển khai thực hiện, tránh tình trạng đầu tư, làm kém hiệu quả, Thanh tra Chính phủ sẽ kiến nghị thu hồi dự án.
|
HÀ MI
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét